Een man woonde dicht bij een berg en dacht elke dag: hoe zou het zijn om op reis te gaan en die berg te beklimmen en wat zou ik op de top zien? Hoe zou dat zijn? Dus eindelijk kwam de dag, hij had zijn rugzak ingepakt en ging op reis. Aangekomen aan de voet van de berg ontmoette hij de eerste reiziger. Dus vroeg hij: ‘Hoe ben je de berg opgekomen en hoe was het om op de top van de berg te staan? wat heb je vanaf de top gezien?’ En dus deelde de eerste reiziger zijn pad, en ook de meningen die hij had gevormd. Deze reiziger was begonnen aan het pad maar was onderweg omgedraaid. De man die de vraag stelde dacht; “De manier waarop deze reiziger het pad beschrijft, klinkt erg vermoeiend en ingewikkeld”. Ik moet een andere manier vinden om de berg op te klimmen. De man bleef aan de voet van de berg staan totdat hij de volgende reiziger ontmoette. En opnieuw vroeg de man: “Hoe ben je die berg opgeklommen en wat heb je vanaf de top gezien?” En zo deelde ook de tweede reiziger zijn verhaal met de man. Deze tweede reiziger rade de man af om zoveel moeite te steken in het bereiken van de bergtop. Het zou een lange reis zijn en eigenlijk was het de moeite niet waard en voordat de man kon vragen wat deze reiziger dan in eerste instantie had bewogen om ooit aan de reis te beginnen, kapte de reiziger het gesprek af en liep verder. Omdat de man nog steeds niet precies wist in welke richting en welke kant hij op moest gaan, vroeg de man in de komende dagen aan nog eens 30 mensen, 30 reizigers de weg. Toen hij klaar was met luisteren en vragen stellen aan anderen, nam de man een besluit. “Nu zoveel mensen hun paden al met mij deelden en vooral wat ze allemaal onderweg hebben gezien, hoef ik zelf niet meer naar de bergtop te gaan. Ik denk dat ik nu wel weet wat ik op de top van de berg zal ervaren en hoe dat zal zijn. Ik hoef de reis zelf niet te doen”.
Alleen iemand die zelf het pad gaat lopen naar de bergtop is instaat om een echte eigen ervaring op te doen. En alleen dan weet iemand hoe het is om op de bergtop te zijn. Een beleving of een gevoel zegt dan meer dan duizend woorden. Iemand die de bergtop heeft bereikt moedigt anderen aan om door te lopen want hij/zij weet dat alleen zelf de top bereiken en daar zelf gaan kijken kan leiden naar een echte ervaring danwel moment van realisatie.
De top van de berg staat synoniem voor het moment waarin je zelf helderheid van geest ervaart. Het moment waarop het dieper begrijpen over jezelf of een situatie of iets anders gebeurt. Om daar te komen volg je een pad, vaak is dat een spiritueel pad. Er zijn vele wegen en vele manieren om een pad naar zelfrealisatie te lopen.
Het is erg jammer dat de man nooit zelf op reis is gegaan. Elk individu moet zijn meest geschikte manier vinden om de berg op te klimmen. Natuurlijk is er informatie beschikbaar. Het is mogelijk om met woorden te delen, maar het is onmogelijk om de persoonlijke ervaring van helderheid van geest te delen van iemand die op de bergtop staat. Om de juiste inspanning te steken en de weg te vinden in het beklimmen van de bergtop, is dat waar elke spirituele beoefening over gaat. Duidelijkheid betekent dat je meer duidelijk ziet. Als je duidelijk ziet, worden onderlinge verbanden zichtbaar. Als je duidelijker ziet, hoef je niemand te geloven of iets te geloven. Duidelijk zien betekent dat je voor jezelf kunt bepalen en onderscheiden wat de juiste richting is en welke beslissingen je moet nemen om je doelen of ambities vorm te geven.
Onderweg kun je uitdagingen of hindernissen tegenkomen die jou verhinderen, of sommige ervan zullen je zelfs proberen te weerhouden om verder te gaan en die berg te beklimmen. De vijf hindernissen beschrijven verschillende gemoedstoestanden. In die gemoedstoestanden wordt het erg moeilijk om duidelijk te zien en daarom de juiste beslissingen te nemen.
De eerste hindernis wordt ‘sensueel verlangen’ genoemd. Sensueel verlangen ontstaat in het moment wanneer je aandacht schenkt aan iets dat je een positieve emotie geeft. Deze positieve emotie kan voortkomen uit vijf poorten van uw lichaam: zien, horen, ruiken, proeven of voelen. Dus in gedachten klim je die berg op. Na anderhalve kilometer wandelen ontdek je een prachtig restaurant omringd door mooie mensen. Je ruikt heerlijk eten en de grote verscheidenheid aan dranken. Wanneer deze verleiding zo sterk wordt dat je die plek niet meer wilt verlaten, dan is het sensuele verlangen die je op de plek houdt. In beide gevallen betekent op die plek blijven dat je geen eigen persoonlijke ervaring en duidelijkheid boven aan de berg kunt verkrijgen.
De tweede hindernis, ‘slechte wil’, beschrijft de toestand van de geest die voortkomt uit negatieve emoties. Om het eenvoudiger te maken, betekent het: je klimt de berg op en het begint te regenen, maar je houdt niet van regen. Je ontdekt dat de wegen hobbelig zijn, maar je houdt niet van hobbelige wegen. Om de rivier over te steken moet je zwemmen, maar je houdt niet van zwemmen. Wat het ook is waar je een hekel aan hebt of tegen bent, het zal er geen prettige reis van worden tenzij je leert deze slechte wil los te laten en deze je niet langer te laten beheersen.
De derde hindernis is als “verdoving”. Het wordt gekenmerkt door slaperigheid, niet-motivatie, gebrek aan energie en kan zich vaak manifesteren in een staat van depressie. Nu, een vergelijking die in het boeddhisme wordt gebruikt, beschrijft het als een “opsluiting”. Je merkt dat je opgesloten zit in een soort cel. Het wordt daar moeilijk om enige vorm van mentale of fysieke inspanning te leveren. Dus om je pad voort te kunnen zetten, is er maar één optie over. Je moet een manier vinden om uit dat gat te komen, uit die cel. Want dan kun je verder lopen naar de top van de berg.
De vierde hindernis wordt “rusteloosheid” genoemd. Een onrustige geest maakt zich ofwel zorgen over de toekomst of reist naar het verleden en verwerpt of oordeelt over wat er is gebeurt of kan gebeuren. Een onrustige geest weet even niet welke kant hij/zij op wil gaan, en springt van links naar rechts en de vergelijking die hier wordt gebruikt, is de apengeest, die constant van de ene tak naar de andere springt. Om stil te gaan zitten en te voelen welke richting hij/zij op wil gaan moet hij/zij de bezorgdheid onderzoeken en zich realiseren dat de bezorgdheid wellicht te grote vormen heeft aangenomen en dat dit loslaten en beginnen met lopen de enige echte oplossing is. Gaande weg zal blijken dat het vaak anders gaat dan men in eerste instantie heeft verondersteld.
Nu, de laatste van de vijf hindernissen wordt ‘sceptische twijfel’ genoemd en is nauw verwant aan een gemoedstoestand die gebaseerd is op besluiteloosheid. In die gemoedstoestand is het heel gemakkelijk om in gedachten te verdwalen. Kan ik dit doen? Is dit de goede weg? Wat zullen de anderen zeggen? Wat als dit? Wat als dat? En het resultaat is dat je geen verbinding meer hebt met je gevoel en de doelen en ambities die je aan jezelf hebt gegeven. Als de weg gevuld is met teveel twijfels, stop je vaker in plaats van verder te gaan. Soms stop je zo vaak dat je daardoor niet de bergtop kunt bereiken.
Elk van deze hindernissen plaatst onderweg een soort van barrière in je geest. Onthoud gewoon één ding: laat het gewoon regenen en blijf zoeken naar de volgende richting en aanwijzing en blijf doorgaan met lopen, bewegen (ontwikkelen). Uiteindelijk als je eenmaal zelf de bergtop bereikt kun je zelf de ervaring van helderheid van geest ervaren. Dan begrijp je ook dat het niet echt mogelijk was om iemand uit te leggen hoe het er op de bergtop uitziet en hoe die ervaring is.
